Kępa Bazarowa, czyli jedno z magicznych miejsc w Toruniu [STARE ZDJĘCIA]
W Polsce nie ma drugiego takiego miejsca jak Kępa Bazarowa. To wyspa – i jednocześnie rezerwat przyrody! – znajdująca się w ścisłym w centrum miasta. Co więcej, będąca świadkiem wielu ważnych wydarzeń. To tu w 1411 r. został zawarty I pokój toruński między Polską i Litwą a Krzyżakami.
Dlaczego Bazarowa? Prawdopodobnie stąd, że w tym miejscu w średniowieczu zatrzymywali kupcy. Znana też jest inna nazwa – „Małpi Gaj”. Wszystko przez panie lekkiego obyczaju przepędzane z Torunia mostem na Kępę kilka wieków temu.
Kępa Bazarowa to nie tylko miejsce, z którego rozciąga się widok na panoramę Starówki. To przede wszystkim las łęgowy wierzbowo-topolowy będący rezerwatem przyrody. Przyciągający swoim urokiem. Tym miejscem fascynował się m.in. Stanisław Przybyszewski, pochodzący spod Inowrocławia młodopolski poeta.
„Królowały na niej potężne dęby, ogromne buki, jesiony, srebrne olchy, płaczące wierzby, czarne wiązy o poczwarnie powyginanych, szerokich ramionach, a całość tworzyła jakiś niewysłowienie piękny, bo nie ludzką ręką stworzony park. Wśród drzew, które Wisła częstokroć prawie pod konary zalewała, rosły olbrzymie paprocie, skrzypy, przenajrozmaitsze zielsko” – pisał w 1926 r. Przybyszewski.
Ale nie zawsze tak było. Niegdyś ten teren był gęsto zabudowany. Mieszkali tam m.in. partacze, czyli rzemieślnicy działający poza cechami i wykonujący swój fach nielegalnie. Wspomniany rezerwat zaś – obejmujący część wyspy – został wydzielony dopiero w 1987 r. Działa w nim ścieżka dydaktyczna. Takich kęp na Wiśle niegdyś było znacznie więcej. W pobliżu Kępy Bazarowej znajdowało się ok. 16 wysp np. Winnicza Góra czy Starotoruńska. Przez wieku zmieniał się też kształt, powierzchnia i wygląd Kępy Bazarowej.
Kępa Bazarowa była niegdyś ważnym punktem – to właśnie na jej wysokości w 1500 r. powstał most łączący brzegi Wisły (co ciekawe sama Kępa nie należała do Torunia, a podlegała staroście dybowskiemu). Na pamiątkę tej przeprawy kilka lat temu powstały punkty widokowe – jeden z nich znajduje się na wysokości Bramy Mostowej. Ostatecznie Kępa Bazarowa do Torunia została włączona w I połowie XVII w.
W zbiorach Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej można znaleźć wiele zdjęć Kępy Bazarowej. Oto niektóre z nich: