Dofinansowanie z Unii Europejskiej a programy państwowe – jakie wsparcie mogą uzyskać samorządy?
Wiele inwestycji zapewne nie powstałoby, gdyby nie dodatkowe finansowanie. Przez wiele lat, od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej, istotną częścią wielu przedsięwzięć były fundusze unijne. Z kolei od niedawna coraz większe znaczenie zaczęły mieć także programy dofinansowań organizowane przez państwo. Czym różnią się te sposoby uzyskiwania środków?
Każde województwo w Polsce korzysta z własnego Regionalnego Programu Operacyjnego. Posiada go również kujawsko-pomorskie. O dofinansowanie jego ramach może wnioskować każdy, z wyjątkiem osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, czyli osób prywatnych. W zależności jednak od specyfiki projektu, określane są warunki, które musi spełnić jego przyszły realizator.
Dofinansować można różne projekty, dotyczące między innymi kursów służących podniesieniu kwalifikacji zawodowych czy też konkurencyjności przedsiębiorstw i regionu. Środki te są wykorzystywane także na budowę nowych oraz remont istniejących dróg, jak również na działania podnoszące kompetencje urzędników i poprawiające organizację pracy oraz udostępnianie coraz większej ilości usług i czynności urzędowych przez Internet.
Wsparcie może przybrać różne formy. Często jest to bezzwrotna dotacja na realizację danego działania. Można jednak uzyskać także kredyt lub pożyczkę, stypendia, staże, jak również wsparcie bardziej logistyczne, jak choćby udostępnienie powierzchni biurowo-laboratoryjnej.
Wnioski o wsparcie z RPO składa się w ściśle określonych terminach, biorąc udział w konkursach naborów wniosków. Ich harmonogramy publikowane są pod koniec każdego roku.
Na początku grudnia Komisja Europejska zaakceptowała nowy regionalny program operacyjny. Nosi on nazwę Fundusze Europejskie dla Kujaw i Pomorza 2021-2027 i będzie podstawą inwestowania unijnych środków z nowej perspektywy.
Te prawie 10 miliardów złotych to tysiące ważnych projektów dla mieszkańców naszego regionu – począwszy od ochrony środowiska i działań na rzecz zatrzymania zmian klimatycznych, poprzez wzmocnienie potencjału badań i innowacji oraz budowanie konkurencyjności naszej gospodarki, po budowę obwodnic i regionalny transport ekologiczny – mówił podczas briefingu prasowego transmitowanego z siedziby Komisji Europejskiej marszałek Piotr Całbecki.
Nowa perspektywa to także nowy mechanizm przyznawania pieniędzy. Większy nacisk będzie postawiony na nisko oprocentowane lub częściowo umarzane pożyczki. Będzie to dotyczyło nie tylko firm, ale również na przykład gmin inwestujących w rozwiązania oparte na odnawialnych źródłach energii.
W finansowaniu ważnych inwestycji lokalnych uczestniczy także państwo. Samorządy, których przychody zostały uszczuplone przez pandemię. mogą korzystać z Rządowego Programu Inwestycji Lokalnych. Wsparcie jest bezzwrotne i pochodzi z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19. W ramach tego programu wypłacono ponad 13 mld złotych, z czego największa transza, wynosząca 6 mld zł, to środki, które trafiły latem 2020 roku do wszystkich gmin i powiatów w całej Polsce.
Program ten, w swoich kolejnych edycjach, był przeznaczony między innymi na wsparcie dla gmin, w których mieściły się zlikwidowane państwowe przedsiębiorstwa gospodarki rolnej, czy też na rozwój usług turystycznych. Pieniądze wykorzystywane są również na budowę przedszkoli, świetlic, hal sportowych, remiz, mieszkań socjalnych, remonty szpitali dróg, kanalizacji i inne zadania, na które zabrakło pieniędzy w budżetach samorządów.
Inny sposób wsparcia samorządów to Rządowy Program Inwestycji Strategicznych. Dotychczas pieniądze przyznano w pięciu jego edycjach.
Program obejmuje ponad 30 obszarów gospodarki, w tym m.in.: inwestycje w infrastrukturę wodno-kanalizacyjną, modernizację źródeł ciepła na zeroemisyjne, czy w gospodarowanie odpadami, a także inwestycje społeczne tj. żłobki, przedszkola czy ścieżki rowerowe – informuje rząd.
W ramach tej inicjatywy przyznano środki między innymi dla stref przemysłowych i uzdrowisk. Trwa natomiast nabór do związanego z tym funduszem Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Promesy inwestycyjne będzie udzielać, tak jak przypadku innych działań związanych z tymi programami, Bank Gospodarstwa Krajowego. Do końca stycznia można się zgłaszać po bezzwrotne dofinansowanie prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków.