Transport w smart city. Samochodem, autobusem czy rowerem?
W dobie coraz większego rozlewania się miast, trudno wyobrazić sobie, by poruszać się po nich wyłącznie pieszo. Różnorodność dostępnych środków transportu daje możliwość wyboru, w jaki sposób będziemy się przemieszczać. Koncepcja Smart City podpowiada jednak, w którym kierunku powinniśmy dążyć, by transport był jak najbardziej efektywny.
W miastach zachodniej Europy od kilku lat możemy zauważyć pewien trend, jeśli chodzi o preferowane środki transportu. Miasta coraz bardziej zachęcają swoich mieszkańców do odstawiania samochodów i korzystania z innych możliwości. Z czego wynika ta tendencja?
Jednym z ważniejszych czynników decydujących o tym, czy miasto rozwija się w duchu Smart City jest tzw. smart environment, czyli inteligentne środowisko. Pod tym pojęciem rozumie się nie tylko powstawanie miejsc zielonych w miastach, ale też nieco szersze dbanie o środowisko. Dlaczego odstawienie samochodu ma na to wpływ, nie trzeba nikomu tłumaczyć. W tym miejscu powinniśmy zapytać nie o to, dlaczego powinniśmy ograniczyć samochodowe podróże, a o to, jak zachęcić do tego mieszkańców miast.
Sposoby są różne. Najważniejsze są oferowane przez dany ośrodek miejski warunki. Bez odpowiedniej infrastruktury możliwości mogą być znacznie ograniczone. Przykładowo, brak dobrze rozwiniętej sieci połączeń dróg rowerowych, może zniechęcać do przesiadki na jednoślady. Dlatego we współczesnych miastach normą powinno być rozwijanie infrastruktury rowerowej. Rowerem nie zostawiamy śladu węglowego i trudniej też nim utknąć w korkach. Poza samymi drogami dla rowerów, warto też pomyśleć o wypożyczalniach. Rowery miejskie to pomysł, który zdążył się już spopularyzować także w Polsce, również w mniejszych miastach. Dobrze zorganizowany system wypożyczalni rowerowych w połączeniu z siecią przeznaczonych dla nich dróg to to warunki, które wpływają na wybory mieszkańców w kwestii przemieszczania się.
Dobrą alternatywą dla samochodów jest transport publiczny. Autobusy mogą pomieścić więcej osób niż samochody, co przekłada się na mniejszy udział tych drugich w ruchu drogowym, a co za tym idzie – produkowanych jest mniej zanieczyszczeń, a i sam ruch jest bardziej płynny. To jednak również wymaga dobrego zorganizowania połączeń autobusowych czy tramwajowych. Oferta musi być kusząca dla podróżnych, by zdecydowali się z niej skorzystać.
Wiele w kwestii odstawienia samochodów znaczy świadomość społeczna. Mieszkańcy muszą zdawać sobie sprawę z zalet, jakie to niesie za sobą. Bo oprócz możliwości, potrzebne są również chęci. Swego czasu w Luksemburgu zdecydowano się wprowadzić znaczne zmiany w planie zagospodarowania przestrzennego, gdzie zredukowano infrastrukturę samochodową, jak chociażby parkingi, na rzecz alternatywnych rozwiązań. Nacisk położono m.in. na wydajny i wysokiej jakości transport publiczny i wypożyczalnie rowerów. To tylko część z wielu zmian, jakie zastosowano w mieście w myśl koncepcji Smart City. Można jednak być przekonanym, że Luksemburg w tej kwestii jest jednym z najlepszych przykładów.
Źródła:
Matylda Wdowiarz-Bilska, “Od miasta naukowego do Smart City”
Grzegorz Masik, Dominika Studzińska “Ewolucja koncepcji i badania miasta inteligentnego”