Toruń szykuje się na obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej
80 lat temu rozpoczęła się II wojna światowa. Niemcy od początku okupacji przystąpili do eksterminacji mieszkańców Pomorza. W ciągu zaledwie czterech miesięcy w bestialski sposób zamordowali 30 tys. Polaków.
Tegoroczne obchody wybuchu II wojny światowej odbędą się pod pomnikiem Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939, który znajduje się między ul. Dąbrowskiego a ul. Uniwersytecką w Toruniu.
– Wojewódzkie obchody przyjmą w tym roku wyjątkowy charakter ze względu na miejsce, w którym się spotkamy. Pomnik, który stanął w Toruniu w październiku ubiegłego roku, przypomina o tysiącach mieszkańców Pomorza, którzy zostali zamordowani przez Niemców w pierwszych miesiącach po wybuchu II wojny światowej – mówi Piotr Całbecki, marszałek województwa kujawsko-pomorskiego.
Jednak już 27 sierpnia o godz. 11.00 w Urzędzie Marszałkowskim podpisany zostanie list intencyjny w sprawie zachowania dziedzictwa adm. Józefa Unruga – obrońcy polskiego wybrzeża z 1939 r.
– Zapraszamy mieszkańców do uczestnictwa w wojewódzkich uroczystościach. Uczcijmy pamięć poległych! W niedzielę 1 września uroczystości zainauguruje, o godz. 9.00, msza polowa w intencji ofiar II wojny światowej pod przewodnictwem bp. Wiesława Śmigla, ordynariusza diecezji toruńskiej. Po niej odbędzie się modlitwa ekumeniczna oraz ceremonia wojskowa – dodaje marszałek Piotr Całbecki.
Wydarzenia rozpoczną się apelem harcerskim w Parku Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej o godz. 4.45. O tej godzinie 1 września 1939 r. rozpoczął się największy konflikt zbrojny w historii ludzkości.
W harmonogramie obchodów zaplanowana jest ceremonia wojskowa: złożenie meldunku, podniesienie flagi i odegranie hymnu państwowego, przemówienia, apel pamięci, salwa honorowa i pieśń reprezentacyjna Wojska Polskiego. Zaciągnięcie warty honorowej przy Pomniku Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939 (zmiana wart następować będzie co 30 minut, do godz. 18.00).
Po uroczystości będzie okazja do zobaczenia wystawy pt. „Okupacja i zbrodnie niemieckie na Kujawach i Pomorzu południowym”. Została ona przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej oraz Archiwum Państwowe w Bydgoszczy przy współpracy z Urzędem Marszałkowskim.
Do uroczystych obchodów zaproszeni są wszyscy mieszkańcy województwa kujawsko-pomorskiego.
– Udział zapowiedziało już około 500 harcerzy, 100 żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej, liczne poczty sztandarowe, delegacja ze Szkocji z provostem regionu Fife. Wydarzeniami o charakterze symbolicznym będą koncerty z udziałem polsko-niemieckich muzyków pod batutą niemieckiego dyrygenta – dodaje Marcin Swaczyna, koordynator uroczystości.
Pomnik Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej „Rozstrzelany dom”, którego autorem jest znany rzeźbiarz Zbigniew Mikielewicz, ma przypomnieć mieszkańcom Torunia i okolic o dramatycznych wydarzeniach sprzed 80 lat. Został odsłonięty 2 października 2018 r. Pomnik jest bryłą z kamienia z wyrwą pośrodku, odsłaniającą metalową płytę z wyrytymi nazwami blisko 400 miejscowości, w których Niemcy dokonywali egzekucji na Polakach. Obok jest nota historyczna i fragment wiersza Zbigniewa Herberta „Pan Cogito o potrzebie ścisłości”.
Tegoroczne obchody są szczególne. W Gdańsku na Westerplatte, w miejscu, w którym rozpoczęła się wojna, pojawi się delegacja z Niemiec. W Warszawie swoją wizytę zapowiedział prezydent USA Donald Trump. Obchody odbędą się tam na pl. Józefa Piłsudskiego.
W Toruniu 6 września o godz. 18.00 odbędzie się inscenizacja historyczna obrony toruńskich mostów na Bulwarze Filadelfijskim.