Jak ubezpieczyciele zaniżają koszty odszkodowania?

Współcześnie, w czasach gdy większość z nas korzysta z różnego rodzaju pojazdów mechanicznych, takich jak samochody czy motocykle, kolizje drogowe stały się smutną codziennością. Kiedy staliśmy się uczestnikami takiej kolizji, w nasze życie wkracza prawo cywilne i wynikający z niego obowiązek naprawienia szkody.

Czym jest szkoda? Jest to strata poniesiona przez poszkodowanego w wyniku jakiegoś zdarzenia, a także korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby szkody nie wyrządzono, np. uszkodzony samochód.

Sprawca wypadku

W pierwszej kolejności należy ustalić, kto jest sprawcą wypadku, czyli z czyjej winy doszło do zdarzenia. Pamiętać należy, że wina może być zarówno umyślna (z zamiarem jej wyrządzenia), jak i nieumyślna (szkoda powstaje w wyniku niedbalstwa). Jeżeli okaże się, że do kolizji doszło nie z naszej winy, a z winy innej osoby, to stajemy się poszkodowanymi, a sprawca ma obowiązek naprawienia szkody, którą nam wyrządził. Należy przy tym rozróżnić odszkodowanie od zadośćuczynienia. Celem odszkodowania jest pokrycie poniesionej szkody materialnej, natomiast zadośćuczynienie ma rekompensować straty niematerialne (np. cierpienie związane z uszczerbkiem na zdrowiu).

Umowa OC a naprawienie szkody

W przypadku szkody powstałej w związku z kolizją na szczęście nie musimy egzekwować należnego nam odszkodowania bezpośrednio od sprawcy, co często wiązałoby się z dużymi trudnościami, a nawet mogłoby okazać się niemożliwe. Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych nakłada na posiadaczy pojazdów mechanicznych obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC). Przez umowę ubezpieczenia OC ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. W skrócie – możemy dochodzić naprawienia szkody bezpośrednio od ubezpieczyciela, a nie od sprawcy. W takiej sytuacji powinniśmy zgłosić szkodę do towarzystwa ubezpieczeń, z którym sprawca szkody ma zawartą umowę ubezpieczenia OC.

Metody wypłaty odszkodowania

Ubezpieczyciele proponują wówczas dwie metody wypłat odszkodowania: metoda kosztorysowa lub warsztatowa. Metoda warsztatowa polega na tym, że nasz uszkodzony pojazd trafia do warsztatu wybranego przez ubezpieczyciela i po naprawie warsztat sam rozlicza się z towarzystwem ubezpieczeniowym. Metoda kosztorysowa jest bardziej problematyczna, ponieważ wycena szkody następuje na podstawie szacunku rzeczoznawcy. Ma ona co prawda swoje plusy, ponieważ nie wymaga udokumentowania faktycznej naprawy. Możemy nawet w ogóle nie naprawiać pojazdu, na co wskazał w swoim wyroku Sąd Najwyższy: „Roszczenie o świadczenie należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana”. Niestety, zwykle odszkodowanie przyznane na podstawie metody kosztorysowej jest oderwane od rzeczywistych kosztów naprawy pojazdu.

Dlaczego wycena szkody jest inna niż realia rynkowe?

W ostatnim czasie problematyka ta została poruszona przez Rzecznika Finansowego, który przygotował cykl publikacji o likwidacji szkód w ubezpieczeniach OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Z danych Rzecznika Finansowego wynika, że aż 45 proc. udzielanych porad telefonicznych dotyczyło właśnie wypłaty odszkodowań z ubezpieczenia OC ppm sprawy szkody. Dlaczego wycena szkody tak bardzo mija się z realiami rynkowymi? Ubezpieczyciele w swoich kosztorysach często stosują zaniżone stawki za tzw. roboczogodzinę. Średnie rynkowe stawki zależne są od regionu, ale oscylują w granicach 100-120 zł/rbg, natomiast kosztorysant ubezpieczyciela sporządzający wycenę zwykle przyjmuje stawkę nawet połowę niższą. Z czego wynika różnica? Ubezpieczyciele stosują ceny stosowane przez warsztaty współpracujące w ramach sieci naprawczej ubezpieczyciela. Co więcej, uznają, że tylko takie stawki są stawkami rynkowymi i odmawiają dopłaty odszkodowania, jeżeli poszkodowany naprawi pojazd w warsztacie stosującym stawki wyższe. Taka praktyka towarzystw ubezpieczeniowych jest niedopuszczalna i została już szeroko omówiona w orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego. Poszkodowany nie ma obowiązku naprawy pojazdu w warsztacie wskazanym przez ubezpieczyciela, w szczególności gdy nie jest mu przedstawiona konkretna oferta, którą może porównać z innymi ofertami dostępnymi na rynku, w tym w zakresie jakości oferowanych części zamiennych.

Jakość części zamiennych

Jakość części zamiennych jest drugą przyczyną, przez którą przyznane odszkodowanie jest niższe niż faktyczna wysokość poniesionej szkody. Na rynku możemy wyróżnić części oryginalne oznaczone logo producenta pojazdu (oznaczone symbolem O), części pochodzące od tego samego producenta co części O, jednakże nieoznakowane logo producenta pojazdu, a logo producenta części (oznaczone symbolem Q), oraz części alternatywne, nieoryginalne (oznaczone symbolami np. P, PJ). W kosztorysach sporządzanych przez ubezpieczycieli większość przyjętych do wyceny części jest oznaczona symbolami P i PJ. Oczywiście nie zawsze zasadne jest dokonanie naprawy przy zastosowaniu jakości O. Trzeba wziąć przede wszystkim pod uwagę stan pojazdu sprzed szkody – naprawienie szkody nie może prowadzić do polepszenia jakości, a jedynie do przywrócenia stanu poprzedniego. Jeżeli więc pojazd dotychczas był nieuszkodzony albo uszkodzone części były jakości O lub Q, to nie ma żadnych podstaw do użycia części nieoryginalnych, bo oczywistym jest, że to nie przywróci stanu sprzed szkody.

Co, gdy nie zgadzamy się z wyceną szkody?

Gdy nie zgadzamy się z wyceną szkody sporządzonej przez ubezpieczyciela, warto zlecić sporządzenie własnego kosztorysu, a następnie powołując się na niego, złożyć odwołanie od decyzji o przyznaniu nam odszkodowania. Często już na tym etapie towarzystwo ubezpieczeniowe zdecyduje się dopłacić dodatkową kwotę. Jeżeli jednak ubezpieczyciel nie uwzględni naszego odwołania albo w dalszym ciągu nie zgadzamy się z przyznaną kwotą, możemy dochodzić zapłaty przed sądem. W toku procesu konieczne będzie przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, o którego warto zawnioskować już w pozwie.

Co więcej, należy pamiętać, że zakład ubezpieczeń powinien wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni, licząc od dnia zawiadomienia o szkodzie – jeśli tego nie zrobił (albo przyznane odszkodowanie było zaniżone), przysługują nam odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od kwoty, której nam nie wypłacono w terminie. Doświadczyłeś wypadku lub zdarzenia, w wyniku którego ucierpiało Twoje zdrowie, pojazd lub mienie? Wypełnij formularz kontaktowy!

Legal Media – to nowoczesna firma prawnicza nastawiona na kompleksową obsługę prawną w zakresie ochrony klientów instytucji finansowych. To, co nas wyróżnia, to indywidualne podejście do każdej sprawy, dzięki czemu jesteśmy w stanie podjąć się najtrudniejszych spraw. Specjalizujemy się w:

• Odszkodowaniach (odszkodowania z OC sprawcy, odszkodowania osobowe, na mieniu, w związku z wywłaszczeniem);
• Kredytach frankowych;
• Pomocy osobom nadmiernie zadłużonym (prowadzimy procesy sądowe, negocjujemy z wierzycielami, składamy postępowania reklamacyjne);
• Dochodzeniu roszczeń od banków i firm pożyczkowych (sprawdzamy, czy koszty kredytu zostały prawidłowo naliczone, czy instytucja bankowa wypłaciła odpowiednią kwotę);
• Upadłości konsumenckiej (Legal Media prowadzi sprawy na terenie całej Polski, w związku z czym niezależnie od miejsca Twojego zamieszkania, jesteśmy w stanie zaoferować Ci naszą pomoc).

———————————————————————-

Monika ŻYCHLIŃSKA: Aplikant radcowski. Kieruje działem dochodzenia roszczeń konsumenckich od instytucji finansowych, m.in. zwroty prowizji przy wcześniejszej spłacie kredytu, zwroty z tytułu tzw. polisolokat oraz zwroty kosztów pożyczek w związku ze stosowaniem klauzul niedozwolonych w umowach. Specjalizuje się w szczególności w problematyce sankcji kredytu darmowego i dochodzeniem roszczeń z tego tytułu, a także sprawami ubezpieczeniowymi.