Niezwykłe ślady przeszłości. Neolityczne domy i grobowce kujawskie w pobliżu Inowrocławia [WIDEO]

Megalityczne grobowce liczą sobie ponad 5.5 tys. lat. Znacznie starsze od nich są neolityczne domy pierwszych mieszkańców Kujaw sprzed prawie 6 tys. lat. To najstarsze relikty cywilizacji w tej części Europy. Badają je uczestnicy projektu „Kamienie wołać będą”, realizowanego przez III Liceum Ogólnokształcące im. Królowej Jadwigi w Inowrocławiu. Niedługo ukaże się książka, podsumowująca efekty prac.

Opiekunem projektu humanistycznego „Kamienie wołać będą” jest dr Łukasz Oliwkowski. W projekcie uczestniczą także władze gminy i miasta Inowrocławia. Patronat naukowy nad projektem przypadł w udziale Wydziałowi Archeologii z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, a honorowy patronat nad działaniem objęła Wiesława Pawłowska, starosta inowrocławski. Punktem wyjścia dla badaczy stały się grobowce megalityczne, zlokalizowane w okolicach Inowrocławia. „Pozwala to na rozwinięcie niezwykłej perspektywy antropologicznej dotyczącej nie tylko neolitu, ale w ogóle wiedzy o kulturze i człowieku”, tłumaczą organizatorzy. Młodzież w ramach projektu miała możliwość uczestnictwa w wykładach profesorów m.in. z Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego i Państwowej Akademii Nauk. Licealiści przygotowują się także do wydania książki pt.: „Trapezy i łzy. Kształty najdawniejszej historii powiatu inowrocławskiego”, podsumowującej efekty projektu.

Historia odkrycia inowrocławskich megalitów zaczęła się od zauważenia na polach podłużnych kształtów, przypominających właśnie łzy lub trapezy. Dostrzeżone konstrukcje okazały się grobowcami kujawskimi, liczącymi ponad 5.5 tys. lat. Grobowce tego typu tworzone były przez ludność neolityczną, należącą do kultury pucharów lejkowatych. Chowano w nich osoby ważne dla ówczesnych społeczności. Długość grobowców przekracza 200 metrów. Podobny kształt mają także neolityczne domy, także odkryte w pobliżu Inowrocławia, jednak znacznie starsze od grobowców. Neolityczne domy i megalityczne grobowce to najstarsze relikty cywilizacji w tej części Europy. Zostały stworzone w czasach, kiedy człowiek zaczynał prowadzić osiadły tryb życia.

To pierwszy ślad związku z własną ziemią, pierwsze określenie granicy, pierwszy komunikat przodków sprzed tysięcy lat… – tłumaczą na swoim filmie uczestnicy projektu.

Neolityczne domy o trapezowatych kształtach, liczą prawe 6 tys. lat i pierwszy raz były widziane w 2003 r. Teraz dobrze widoczne są na inowrocławskim polu z powodu panującej suszy. Kilka tysięcy lat temu istniała w tym miejscu duża osada.

W takich osadach, jak ta, stworzono podwaliny wszelkich dzisiejszych sfer ludzkiej działalności – tłumaczą autorzy materiału.

Neolityczne domy miały długość do 50 metrów, ale nie wiadomo, kto konkretnie zamieszkiwał budynki i jaka była organizacja społeczna pierwszych mieszkańców Kujaw. Znaczenie kształtu budowli i ich usytuowania także pozostaje na razie tajemnicą. Badacze wyjaśniają, że w osadzie mieszkało kilkaset osób, które prawdopodobnie sezonowo opuszczało to miejsce, a po powrocie ponownie stawiało swoje domostwa. Wskazują na to m.in. zwielokrotnione linie fundamentowe. Ludność, która budowała tego typu osady, zaliczamy do kultury brzesko-kujawskiej. To właśnie w takich osadach kształtowały się początki kultury i cywilizacji.

Megalityczne grobowce znajdują się na terenie, należącym obecnie do wsi Łojewo, a neolityczne domy zostały odkryte na terenie wsi Kaczkowo.