2021 rokiem Wandy Błeńskiej. Kim była?

Rok 2021 w naszym województwie został ustanowiony Rokiem Wandy Błeńskiej. Jeszcze w listopadzie 2020 r. Sejmik Województwa przyjął w tej sprawie specjalne stanowisko. Patronka najbliższych dwunastu miesięcy w regionie była związana z Toruniem, gdzie spędziła wiele lat swojego życia. Zasłynęła jednak przede wszystkim jako „Matka Trędowatych” w Afryce. 

Wanda Błeńska urodziła się 110 lat temu – w 1911 r. Choć na świat przyszła w Poznaniu, dzieciństwo i młodość spędziła w Toruniu, uczęszczając do Miejskiego Gimnazjum Żeńskiego przy ul. Wielkie Garbary (obecnie SP nr 1). Już w dzieciństwie marzyła, aby zostać lekarką i wyjechać na misje. Na studia przeniosła się do Poznania, by po ich ukończeniu w 1934 r. wrócić do Torunia. Mając już dyplom lekarski, rozpoczęła praktykę w Szpitalu Miejskim, a następnie podjęła pracę w tutejszym oddziale Państwowego Zakładu Higieny – odpowiedniku dzisiejszego sanepidu. 

Jej obowiązki zakłócił wybuch wojny. Jako członkini Armii Krajowej odbywała służbę w Okręgu Pomorze – Puszcza Tucholska i Obwodzie Toruń. Uczestniczyła w szkoleniu zespołów sanitarnych, w zbieraniu i organizacji zaopatrzenia w materiały sanitarne dla Oddziału Armii Krajowej „Gryf Pomorski”. Polacy, uwięzieni w niemieckich obozach śmierci, otrzymywali lekarstwa, które nielegalnie zdobywała. Wystawiała także fałszywe zaświadczenia o chorobach zakaźnych, dzięki czemu poszukiwani przez Gestapo mogli uniknąć aresztowań. W 1944 r. sama została aresztowana. Podziemie wykupiło ją po dwóch miesiącach pobytu w więzieniach w Toruniu i Gdańsku. W 1945 r. objęła kierownictwo Szpitala Miejskiego w Toruniu. Wkrótce nielegalnie przedostała się na Zachód, by opiekować się śmiertelnie chorym bratem, byłym hitlerowskim więźniem.

Drugie z jej marzeń spełniło się w 1950 r., kiedy wyjechała do Fort-Portal w Ugandzie, by oddać się pracy misyjnej. W Afryce spędziła 42 lata, zajmując się chorymi na trąd. Stworzyła ośrodek leczniczy, który rozrósł się do liczby 36 filii na terenie całej Ugandy. W 1993 r. wróciła do Poznania i zajmowała się szkoleniem wyjeżdżających na misje. Zmarła w 2014 r., mając 103 lata. Została odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski czy Medalem Niepodległości Ugandy. W ubiegłym roku rozpoczął się także proces jej beatyfikacji. 

Mimo tak licznych zasług Wanda Błeńska wciąż jest raczej cichą bohaterką. Ustanowienie 2021 r. jej rokiem może przyczynić się do wzrostu zainteresowania jej historią, w której zawsze dominowało oddanie na rzecz drugiego człowieka – czy to w czasie wojny, czy też przy zwalczaniu trądu w Ugandzie. Teraz być może stanie się postacią bardziej znaną, na co z pewnością zasługuje. Podobnego zdania byli radni Sejmiku Województwa, którzy podjęli decyzję o uhonorowaniu Wandy Błeńskiej.

– Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego dla uczczenia pamięci i podkreślenia wyjątkowych zasług Wandy Błeńskiej, toruńskiej lekarki, członka Armii Krajowej, misjonarki, zwanej „Matką Trędowatych”, w związku z przypadającą w 2021 r. 110. rocznicą jej urodzin, postanawia rok 2021 w województwie kujawsko-pomorskim ogłosić Rokiem Wandy Błeńskiej – czytamy w stanowisku Sejmiku z 30 listopada 2020 r.