WIBOR a rata kredytu — jak zmiany stóp procentowych wpływają na sytuację kredytobiorców?

Podczas listopadowego posiedzenia Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała się na utrzymanie stóp procentowych na niezmienionym poziomie. W wyniku tej decyzji w ostatnich dniach zaobserwować można powolny wzrost wskaźników WIBOR.

WIBOR (z ang. Warsaw Interbank Offered Rate) to jeden ze wskaźników referencyjnych, stosowany w odniesieniu do kredytów z oprocentowaniem zmiennym. Jednakże należy wskazać, że wysokość wskaźnika jest ustalana przez sektor bankowy podczas tzw. fixingu, w którym udział biorą największe polskie banki komercyjne.

W związku z tym, że WIBOR stanowi integralną część polskiego rynku finansowego, w ostatnich latach stał się przedmiotem licznych debat i kontrowersji, zwłaszcza w kontekście zarzutów dotyczących manipulacji tym wskaźnikiem przez niektóre instytucje finansowe.

Zmiany stawki referencyjnej WIBOR uważnie śledzą przede wszystkim kredytobiorcy hipoteczni, z uwagi na to, że ów stawka jest jednym z głównych czynników wpływających na oprocentowanie kredytu, a tym samym na wysokość rat. Oprocentowanie kredytów hipotecznych składa się zasadniczo z dwóch części. Pierwszą jest marża banku, która zazwyczaj jest stała i utrzymująca się na niezmienionym poziomie przez cały okres kredytowania, drugą jest właśnie wskaźnik WIBOR.

Wskazać należy, że podwyżki lub obniżki stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej mają bezpośrednie przełożenie na stawkę WIBOR. Spowodowane jest to tym, że banki w reakcji na wzrost lub obniżkę stóp procentowych do określonego poziomu dostosowują do niego cenę kredytu, zatem jego oprocentowanie. 

Obecnie można zaobserwować rosnące zainteresowanie składaniem pozwów mających na celu eliminację wskaźnika WIBOR z umów kredytowych. Kredytobiorcy zauważają, że istnieje niemałe pole do ewentualnych manipulacji wysokością tego wskaźnika, co może prowadzić do nieuczciwych praktyk ze strony banków. Wciąż jednak brakuje prawomocnych orzeczeń w sprawach dotyczących wskaźnika WIBOR. Nie ulega jednak wątpliwości, że decyzje sądów w tym zakresie będą miały długofalowe konsekwencje.

Wiktoria Gibała – prawnik w dziale ochrony klienta rynku finansowego w sporach sądowych i upadłości konsumenckiej w Pledziewicz Kancelarii. Swoje zainteresowania koncentruje wokół prawa zobowiązań, prawa bankowego oraz prawa własności intelektualnej.