Diecezja Toruńska nie mówi prawdy o toruńskich rekolekcjach

Nie ustają kontrowersje wokół rekolekcji, które Diecezja Toruńska zorganizowała w kościele pw. św. Maksymiliana Kolbego. Zaproszona do poprowadzenia spotkań Grupa ELO (więcej na jej temat przeczytacie TUTAJ) zapewne nie spodziewała się, jak duży szum spowoduje jej inscenizacja. Według komentarzy dyrektora Wydziału Katechetycznego Diecezji Toruńskiej ks. Mariusza Wojnowskiego prowadzących zajęcia „trochę poniosły emocje”, co może wskazywać na to, że był to wypadek przy pracy. Ale czy na pewno?

Scenariusz „Klatka” nie miał swojej premiery podczas toruńskich rekolekcji. Rozmawialiśmy z byłą uczennicą jednego z warszawskich liceów, która potwierdza, że już 5 lat temu była świadkinią tych samych scen, które rozegrały się w kościele pw. św. Maksymiliana Kolbego w Toruniu. Według jej słów, był to przekaz zdecydowanie zbyt mocny dla młodzieży, o którym, według jej wiedzy, nie zostali poinformowani nauczyciele oraz katechetka organizująca wówczas spotkanie. Dyrekcja szkoły zaprzecza, jakoby miało mieć ono miejsce w jej murach, jednak informacje przekazane przez byłą uczennicę bardzo dokładnie opisują scenariusz tożsamy z tym, co miało miejsce w Toruniu. Od tego czasu rozgrywany był on w wielu miejscach w Polsce, zazwyczaj jednak w salach poza kościołem. Czy Diecezja Toruńska mogła nie zdawać sobie sprawy z tego, co zostanie pokazane podczas Pierwszych Toruńskich Spotkań Młodych?

Pierwotnie rekolekcje dla młodzieży poprowadzić miała „Wspólnota Tymoteusz”. Według opublikowanego oświadczenia stowarzyszenie

„z powodów obiektywnych nie mogło przyjąć zaproszenia i odmówiło udziału”.

Oświadczenie w sprawie spotkania „Wake Up” w Toruniu

Wznowili działanie by pomóc

Wydział Katechetyczny Diecezji Toruńskiej rozpoczął poszukiwanie alternatywnych prowadzących. Pomóc zgodzili się członkowie nieistniejącego już od prawie dwóch Ewangelizacyjnego Licheńskiego Ośrodka „Kecharitomene”. Na potrzeby wspomnianych rekolekcji, pomimo rozjechania się na studia po całej Polsce, postanowili jednorazowo przywrócić Grupę ELO do działania.

W komunikacie opublikowanym na stronie Diecezji Toruńskiej czytamy:

„Jako organizatorzy Toruńskiego Spotkania Młodych nie byliśmy wcześniej informowani przez osoby prowadzące, że mają one w planach sięgnięcie po wzbudzającą słuszny sprzeciw inscenizację. Zapraszając zespół świeckich ewangelizatorów, mających doświadczenie w prowadzeniu rekolekcji, nie spodziewaliśmy się tego typu inscenizacji”.

Grupa ELO w przeszłości funkcjonowała przy parafii prowadzonej przez Zgromadzenie Księży Marianów w Polsce. Skontaktowaliśmy się Rzecznikiem Księży Marianów, ks. Piotrem Kieniewiczem MIC, by zapytać, skąd pomysł na przedstawienie.

– Scenariusz rekolekcji został wysłany do Diecezji Toruńskiej dużo przed czasem – podkreśla ks. Piotr Kieniewicz MIC. – Decyzja o tym, że wspominana grupa młodzieży pomoże w przeprowadzeniu rekolekcji, zapadła na tyle wcześnie, że program i scenariusz został przygotowany i przesłany do organizatorów z dużym wyprzedzeniem. Co więcej, poznali go oni nie tylko w formie pisemnej, ale też podczas próby generalnej przed rekolekcjami. W trakcie próby nie zostały ukryte jakiekolwiek elementy scenariusza, został on odegrany podobnie, jak można to zaobserwować na fragmentarycznych (a przez to nieoddających odpowiednio całości prezentacji) filmach w internecie.

Kto zdecydował o miejscu rekolekcji

Jednym z powodów oburzenia przeprowadzanymi rekolekcjami jest fakt, iż wspomniane sceny miały miejsce w kościele. Według oświadczenia Diecezji Toruńskiej:

„Mamy świadomość, że nadużyte zostało zaufanie szkół i nauczycieli, którzy włączyli się w promocję wydarzenia. Rozumiemy także oburzenie wielu wiernych, dotkniętych tym, że inscenizacja miała miejsce w świątyni”.

– Program, którego częścią jest pantomima „Klatka”, jest opracowany z myślą o przedstawieniu go w sali, nie w kościele – mówi ks. Piotr Kieniewicz MIC. – Pantomima nie nadaje się do przestrzeni sakralnej, o czym organizator został uprzedzony. I to decyzją organizatorów, a nie Grupy ELO program został pokazany w świątyni.

Po opublikowaniu przez nasz portal pierwszych informacji dotyczących wspominanych rekolekcji skontaktowaliśmy się z ich organizatorem, ks. Mariuszem Wojnowskim. W rozmowie z naszą dziennikarką przyznał, że:

„Jesteśmy po rozmowie z prowadzącymi rekolekcje i zwróciliśmy im uwagę, że to była zbyt mocna [scena]. Dlatego następnego dnia rekolekcje upłyną pod znakiem adoracji najświętszego sakramentu, spowiedzi świętej, zatem to będzie zupełnie inny przekaz, o wiele spokojniejszy”

Ksiądz organizator głośnych rekolekcji w Toruniu przeprasza

Jednocześnie w oświadczeniu Diecezji czytamy:

„Zdajemy sobie sprawę, że sceny, do jakich doszło w trakcie wydarzenia, nigdy nie powinny mieć miejsca. Młodzi ludzie spotkali się z obrazami, które na wydarzeniu religijnym z ich udziałem są nie do zaakceptowania. Inscenizacja połączona z licznymi wyzwiskami i wulgaryzmami sprowokowała słuszne pytania o to, czego w ten sposób uczymy młodzież i dzieci”.

Dlaczego do dojścia do tych wniosków potrzeba było medialnej burzy i czy nie wystarczyła próba, w której, jak już wiemy, uczestniczyli zarówno organizatorzy, jak i katecheci?

– Wedle mojej wiedzy, wspominany program był wykorzystywany nie tylko przez Grupę ELO, ale także przez inne duszpasterstwa młodzieży w Polsce – zauważa ks. Kieniewicz. – Scenariusz i próbę generalną oglądał zarówno ksiądz organizujący rekolekcje z ramienia Diecezji Toruńskiej, jak i katecheci. Uczestniczyli w tym, widzieli i zaakceptowali, ale po wycieknięciu fragmentarycznych elementów programu za kozła ofiarnego uznana została młodzież.

Rzuceni na pożarcie mediom

Ks. Piotr Kieniewicz podkreśla w swojej wypowiedzi, jak ważne było zarówno z perspektywy prowadzących, jak i uczestniczącej w rekolekcjach młodzieży przeprowadzenie ich do końca.

– Scena znana z filmików jest fragmentem całości, zaczynającej się od odczytania w kościele 8 rozdziału Ewangelii św. Jana (kobieta złapana na cudzołóstwie, Jan 8,7 – tłum. redakcji) – tłumaczy Rzecznik.- Spektakl „Klatka” nawiązuje do jej treści, pokazując grzech jako zniewolenie dotyczące zarówno tego, kto go popełnia, jak i tych, wobec których jest popełniany. Po wspominanej scence miały miejsce także świadectwa podkreślające, że grzech w swojej naturze jest zły.

Dyrektor Wydziału Katechetycznego dopytywany o to, czy aby na pewno dobrym pomysłem jest pozwolenie wspominanej grupie na przeprowadzenie rekolekcji do końca, twierdził, że osoby występujące na kontrowersyjnym nagraniu zostały od nich odsunięte, ale ciężko jest w tak krótkim terminie znaleźć katechetów, którzy mogliby takie spotkanie poprowadzić. Jednocześnie w opublikowanym dzień później komunikacie Diecezji czytamy:

„Po zaistniałej sytuacji, w trybie natychmiastowym, podjęliśmy decyzję o zmianie osób prowadzących. Chcemy dokończyć rekolekcje, a przygotowanie treści na kolejne dni powierzyliśmy kapłanom i katechetom diecezji toruńskiej”.

Jak bardzo natychmiastową jest decyzja podjęta dzień później po rozniesieniu się materiału po mediach ogólnopolskich, pozostawiamy do oceny czytelników. Czy jednak była ona najlepszą, jaką mógł podjąć Wydział Katechetyczny, czy może jednak była to próba uniknięcia wzięcia odpowiedzialności za zorganizowane spotkanie?

Według Rzecznika Zgromadzenia Księży Marianów w Polsce swoim działaniem Diecezja Toruńska zaszkodziła przede wszystkim młodzieży, którą kilka tygodni wcześniej poprosiła o pomoc.

– Oczywistą rzeczą jest, że scenki rozgrywane na żywo mają swoją dynamikę, nie jest to odtwarzane z filmów, które można wielokrotnie przećwiczyć – mówi ks. Kieniewicz. – Nie wykluczam, że być może poszło to za daleko. Trzeba mieć jednak świadomość, że jest to część całości, scenka jest wpisana w przekaz ewangelizacyjny wzywający do nawrócenia, a więc w naturę rekolekcji. Naturą tej scenki jest pokazanie, że zło jest złem – co do tego nikt nie miał wątpliwości. W tle jest odsądzenie wykonawców od czci i wiary, odsunięcie ich od ciągu dalszego prowadzenia rekolekcji, w sytuacji kiedy następnego dnia miała być kolejna scena, będąca ciągiem dalszym, w której miało być pokazane, jak potężna jest miłość Boga. Zostali sponiewierani, odepchnięci i uznani za źródło wszelkiego zła w sytuacji, kiedy oddawali siebie w służbie Ewangelizacji.